es-Sîretün-Nebeviyye/Sîretü İbn-i Hişâm
“es-Sîretü’n-Nebeviyye (Sîretü İbn-i Hişâm, Sîretü Rasûlillâh)”
Peygamber Efendimiz’in (sallallâhu aleyhi ve sellem) hayatına dair tamamı zamanımıza intikal etmiş, en eski ve en muhtevalı eserlerdendir. İbn-i Hişâm (öl. 218/828), bu çalışmasını İbn-i İshâk’ın (öl.151/768) Siyer’ini (Ziyâd el-Bekkâî’nin İbn-i İshâk’tan rivâyet ettiği, kendisinin muhtasar olarak naklettiği) esas alarak hazırlamıştır. “es-Sîretü’n-Nebeviyye” birçok defa basılmış, şerh ve ihtisar edilmiş, manzum hale getirilmiş ve çeşitli dillere çevrilmiştir.
Esrin yazma nüshaları Selimağa, Köprülü, Asa Efendi, Topkapı Sarayı Beyâzıt, Zâhiriye, Musul ve dünyanın birçok kütüphanelerinde bulunmaktadır.
“es-Sîretü’n-Nebeviyye” ye dört ayrı şerh yazılmış olup bunların üçü basılmıştır. En geniş şerhi, Endülüslü muhaddis Abdurrahman b. Abdullah es-Süheylî (ö. 58I/1185) tarafından “er-Ravzü’l-Ünüf fî Şerhi’s-Sîreti’n-Nebeviyye li’bni Hişâm” adıyla kaleme alınmıştır.
“es-Sîretü’n-Nebeviyye’yi Türkçe’ye ilk defa “Sîret-i Rasûlullah” adıyla Aydınlı Eyyûb b. Halîl çevirmiş ve 12 Rebîülevvel 986 (19 Mayıs 1578) tarihinde şehzadeliği sırasında III. Murad’a takdim etmiştir. Yazma nüshası İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi’nde (TY, nr. 2414) bulunmaktadır.
1936 yılında Kahire’de 4 cilt halinde basılan bu eser Hasan Ege tarafından tercüme edilmiş ve yine 4 cilt olarak İstanbul-1985’te neşredilmiştir.
Seydişehrî Mahmud Es’ad Efendi’nin bu eser hakkında şu değerlendirmesi önemlidir: “İbn Hişam kitabının mukaddimesinde beyan ettiği veçhile, İbn İshak’ın eserinde Hazreti Peygamberle alâkası olmayan mukaddimeleri geçtiği gibi, belâgat âlimlerinin malumu olmayan şiirler ile Ziyad tarafından güvenilir bir senede sahip olduğu tasdik edilmeyen rivayetleri terk ediyor ve diğer nakilleri de başka yollardan elde ettiği malumatına kıyas ederek beyan ediyor. İslâm’ın ilk vakaları hakkında kitaplarda bulunan şehadetler güvenilir ve itimad edilir durumdadır.” (Mahmud Esad, Tarih-i Dini İslam (Medhal), s.11.)
Kitab’ın Künyesi
Adı: es-Sîretü’n-Nebeviyye (Sîretü İbn Hişâm, Sîretü Rasûlillâh)
Yazarı: Abdulmelik b. Hişâm b. Eyyûb el-Hımyerî
Yayın Tarihi; Wüstenfeld 1858 ve 1860 yıllarında Göttigen’de G. Weil tarafından 1864’te Stuttgart’ta M. Muhyiddin Abdulhamîd tarafından 1937’de Kahirede Mustafa es-Sekkâ, İbrahim el-İbyâri, Abdulhâfiz Şelebî beraber 1936 da ve 1955 yıllarında Kahire’de
Sayfa: 4 Cilt; (2 cilt halinde tahkik edilenler de vardır.)
