Browsing tag

nebevi eğitim ilkeleri

Nebevî Eğitimin İlkeleri (20): “İLME TEŞVİK ET!”

Allah Resûlü’nün (aleyhissalâtu vesselâm) peygamber olarak görevlendirildiği Cahiliyye döneminin en belirgin özelliklerinden biri ilmî, ahlakî, dinî, hukukî ve içtimai hayatın tevhid ve düzenden mahrum oluşudur. Bundan dolayıdır ki bu devir; cehaletin, ırkçılığın hâkim olduğu, güçlünün zayıfı ezdiği, her türlü taşkınlık, yağma, saldırı, gasp ve zulmün yaygın olduğu bir dönemdir. Büyük çoğunluğu itibarıyla göçebe bir hayat […]

Nebevî Eğitimin İlkeleri (19): “Velileri Ziyaret Edin!”

Başarılı ve verimli bir talim ve terbiye adına muallim ve rehberlerin, muhatapları ile sadece akademik ilişki kurması asla yeterli değildir. Bunun yanında hem talebeleri hem de velileri ile iletişime geçmeleri ve dostluklar kurmaları çok önemlidir. Zira muallimlerin/rehberlerin muhatabını tam tanıyabilmesi, yaşadığı ev, aile ortamını ve sosyal çevreyi de bilmesine bağlıdır. Bunu gerçekleştirecek olan da veli ziyaretleridir. […]

Nebevî Eğitimin İlkeleri (18): “YAKINLIĞINI DAVRANIŞA DÖNÜŞTÜR!”

Eğitim ve öğretimde iletişim yakınlık davranışları, sözlü ve sözsüz olarak iki kategoride ele alınır. Daha önce yayınlanan iki makalede sözlü yakınlık davranışları üzerinde durulmuştu. Bu makalede ise “sözsüz yakınlık davranışları” incelenecektir ki bunların ilki, fiziksel temastır. Muhatabın başını okşama, elini tutma, omzuna/göğsüne dokunma gibi zahiren basit görülen fiziki dokunuşlar -kültür farklılıkları mahfuz- hem sağlıklı bir […]

Nebevî Eğitimin İlkeleri (17): “YAKINLIĞINI DUYUR!”

Eğitim, öğretim ve iletişimde yakın olmanın ve yakınlığını muhataba duyurmanın sözlü ve sözsüz olmak üzere farklı şekilleri vardır. Bu vesileler aslında talim ve terbiye hayatının üzerine kurulu olduğu temel esaslar arasındadır. Zira bir anne babanın, rehberin ya da öğretmenin bu yöntemlere başvurmadan muhatabının duygularına yakınlığını duyurması çok zordur. Allah Resûlü’nün talim ve terbiye metodolojisi içinde […]

Nebevî Eğitimin İlkeleri (16): “YAKIN OL!”

Nebevî eğitim ve öğretimin temel ilkelerinden birisi de muhataba yakın olmak, yakın davranmak ve yakınlık göstermektir. Bir çok anne-baba ve muallim “yakın olursam annelik-babalık/muallimlik otoritem sarsılır ve çocuklarım/öğrencilerim gevşer, şımarır, söz dinlemez, eğitim-öğretim yapamam” vb. gibi mazeretlerle terbiyesiyle mesul olduğu kişilerle aralarına çok fazla mesafe koyarlar. Ciddiyet ve vakar ile muhataplarına yakınlık ve samimiyet dengesini […]

Nebevî Eğitimin İlkeleri (15): “GÜZELLİKLERİ GÖR, MÜSPET DÜŞÜN!”

Nebevî eğitimin temel ilkelerinden birisi de muhatapların daima iyi tarafını görmek ve güzel vasıflarını seslendirmektir. Bu ilke muhataba iyilik yapmanın onu iyiliklerle tanıştırmanın, iyiliğe olan meylini güçlendirmenin ve “iyi/kâmil insan” olarak yetiştirebilmenin/geliştirebilmenin önemli bir dinamiğidir. İnsan, telkine açık ve hakkında söylenen güzel ya da çirkin söz ve yorumlardan etkilenmeye müsait bir fıtrata/psikolojiye sahiptir. Eğitim sürecinde […]

Nebevî Eğitimin İlkeleri (14): “KÖTÜLÜĞÜ, İYİLİKLE SAV!”

Nebevî eğitimin temel ilkelerinden birisi de “kötülükleri iyilikle savma” prensibidir. Kötülükleri yok etmenin en etkili yöntemi, onları iyiliklerle karşılamak ve böylece iyiliği artırmaktır. Kur’ân’da Allah Resûlü’ne verilen ve O’nun da hayat boyu nice örnekliklerini sunduğu bu ilahî ölçü, her anne-baba ve muallimin eğitim ve terbiye adına temel davranış kuralı olmalıdır: “İyilikle kötülük bir olmaz. O halde […]

Nebevî Eğitimin İlkeleri (13): “İYİLİK YAP!”

Nebevî eğitimin temel ilkelerinden biri de muhataba iyilik yapma prensibidir. Eğitim aslında bir iyilik hareketidir. İyiliği yaşama, yayma, büyütme ve güçlendirme, kötülüklerin ve haksızlıkların önünü alma eylemidir. Kötülüklere bulaşmanın önünü alma, bulaşanları işledikleri hata ve yanlışlardan kurtarma ve bunların yerine iyilik tohumlarını ekme ve yeşertme gayretidir. Bu faaliyeti gerçekleştirirken de iyilikle yaklaşmak ve iyilik çizgisinden […]

Nebevî Eğitimin İlkeleri (12): “ADİL OL!”

Nebevî eğitimin temel ilkelerinden birisi de “adalet” ilkesidir. Adalet, insan ilişkilerini karşılıklı haklara riayet ederek belirleyen en önemli değerdir. Adalet duygusunun oluşması ve gelişmesi, çocuğun dünyaya gelmesiyle birlikte başlar. Bir çekirdek olarak çocukların fıtratlarına yerleştirilmiş bu duygunun, gelişmeye başladığı erken dönemde anne ve baba ilk rol model olur. Sonra devreye çevre ve okul girer. Ailede sağlam […]

Nebevî Eğitimin İlkeleri (11): “HATAYI, YÜZE VURMA!”

Eğitim ve öğretimde sıkça karşılaşılan yanlış muamelelerden birisi de muhatabın hatalarını yüzüne vurmak ve onu utandırmaktır. Birçok anne/baba ve muallim böylece onları terbiye ettiklerini ve geleceğe hazırladıklarını düşünürler. Halbuki insan, nisyanla malul bir varlıktır. Unutkanlığı, gafleti, aceleciliği ya da çeşitli zaaflarından dolayı hata edebilir. Allah Resûlü’nün beyanıyla “Her insan hata yapabilir. Ancak hata yapanların en hayırlısı […]